Συζήτηση στη Βουλή για το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι»

Συζήτηση στη Βουλή Επίκαιρης Ερώτησης της Θ. Τζάκρη για το Πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι»

- Ανέτοιμο το Υπουργείο για την μετάβαση του προγράμματος στο ΙΚΑ από την 1 Οκτ. 2012 
- Δεν έχουν εκδοθεί ακόμα οι απαραίτητες υπουργικές αποφάσεις
- Παράταση του προγράμματος ως έχει μέχρι το τέλος του 2012 και ίσως το πρώτο τρίμηνο του 2013

Συζητήθηκε σήμερα (20 Σεπτεμβρίου) στη Βουλή η Επίκαιρη Ερώτηση που είχε καταθέσει η βουλευτής Πέλλας του ΠΑΣΟΚ κ. Θεοδώρα Τζάκρη για το Πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» και τις μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην ανάληψη συγκεκριμένων νομοθετικών και εκτελεστικών πρωτοβουλιών για τη διασφάλιση της συνέχισης και της βιωσιμότητας του Προγράμματος.

Αναπτύσσοντας την ερώτησή της η κ. Τζάκρη ανέφερε τα εξής:

«Κύριε Υπουργέ, το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» συνιστά την τελευταία δεκαετία ένα από τα πιο χρήσιμα εργαλεία του σύγχρονου κράτους πρόνοιας που οφείλαμε και οφείλουμε να οικοδομήσουμε ως αναπτυγμένη ευρωπαϊκή χώρα. Και αυτό γιατί δίνουμε τη δυνατότητα σε χιλιάδες ανήμπορους συμπολίτες μας να συνεχίσουν να ζουν δίπλα στους οικείους τους, αλλά κυρίως στο δικό τους χώρο και όχι σε ιδρύματα και γηροκομεία. Διασφαλίζουμε έτσι ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για χιλιάδες συμπολίτες μας που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν μόνοι τους, και παράλληλα εξοικονομούμε πολύτιμους πόρους που σε κάθε περίπτωση θα δαπανούσαμε εάν επιλέγαμε κάποια άλλη μέθοδο επίλυσης αυτού του σύνθετου κοινωνικού προβλήματος. Συνεπώς, δεν τίθεται, επ’ ουδενί, λόγος για την αξία και την ανάγκη συνέχισης αυτού του προγράμματος.

Γι αυτό, με διάφορες διατάξεις σε τρεις νόμους εξασφαλίσαμε τη συνέχεια και τη χρηματοδότηση κι ως εκ τούτου τη βιωσιμότητα του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι», το οποίο όμως αργεί να υλοποιηθεί.

Πιο συγκεκριμένα, με το άρθρο 138 του ν. 4052/2012 (1-3-2012) θεσμοθετείται το πρόγραμμα κατ’ οίκον φροντίδας συνταξιούχων, που θα υλοποιείται από το ΙΚΑ και μάλιστα διευρυμένο σε σχέση με το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» ως προς τον αριθμό των ωφελουμένων - δικαιούχων. Για την χρηματοδότηση του προγράμματος αυτού έχει ψηφισθεί το άρθρο 2 του ν. 4024/2011, το οποίο προβλέπει 35 εκατ. ευρώ ετησίως από τον ΑΚΑΓΕ, δηλαδή το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών, ενώ με το άρθρο 30 του ν. 4075/2012 θεσμοθετήσαμε επιπλέον εισφορά 0,20% επί των συνολικών εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων υπέρ του ΙΚΑ, τα οποία εξασφαλίζουν άλλα 40 εκατ. ευρώ το χρόνο για την χρηματοδότηση του προγράμματος.

Επομένως οι εθνικοί πόροι και οι πόροι των ασφαλιστικών ταμείων που διατίθενται για το πρόγραμμα μαζί με τα 40 εκατ. ευρώ από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών που είναι προϋπολογισμένα για το 2012 φτάνουν τα 115 εκατ. ευρώ (χωρίς τη συγχρηματοδότηση) που επαρκούν για περίπου 90.000 ωφελούμενους το χρόνο. Επιπλέον αν το πρόγραμμα υλοποιηθεί από το ΙΚΑ, όπως έχουμε δεσμευτεί, από 1-10-2012, τότε μπορούμε να εξασφαλίσουμε και συγχρηματοδότηση, ώστε να καλύπτει άλλους 20.000-30.000 ωφελούμενους.

Ενώ όμως μέχρι και τον Μάιο του 2012 έχουν εκδοθεί οι περισσότερες υπουργικές αποφάσεις που προβλέπονται από τους παραπάνω νόμους, στο στάδιο που βρισκόμαστε σήμερα, ήτοι λίγες ημέρες πριν την έναρξη υλοποίησης του προγράμματος από το ΙΚΑ, υπολείπονται άλλες πέντε (5) ΚΥΑ, όπως π.χ. αυτή για τη λογιστική μεταφορά κεφαλαίου από το ΑΚΑΓΕ στο ΙΚΑ, για τη διαδικασία απόδοσης στο ΙΚΑ του ποσοστού 20% από τα υπόλοιπα ταμεία. Εκκρεμεί επίσης η έκδοση απόφασης για τη συγκρότηση Εθνικής Επιτροπής κατ’ οίκον Φροντίδας (που θα αξιολογεί το πρόγραμμα) κλπ.

Θέλω λοιπόν να σας ρωτήσω σε ποιο στάδιο βρίσκεται η έκδοση αυτών των αποφάσεων, που όπως φαίνεται είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την υλοποίηση του προγράμματος, καθώς από αυτό θα εξαρτηθεί, όπως ήδη ανέφερα, και το θέμα της συγχρηματοδότησης, το οποίο αυτή τη στιγμή παραμένει ακόμη σε εκκρεμότητα, και ειδικά τα 60 εκατ. ευρώ για το 2011, αλλά και οι επιπλέον πόροι των 36 εκατ. ευρώ το χρόνο που θα επιτρέψουν να μπουν στο πρόγραμμα άλλοι 20.000-30.000 ωφελούμενοι, εφόσον το κόστος για κάθε ωφελούμενο υπολογίζεται στα 1200 ευρώ ετησίως.

Φαίνεται λοιπόν πως από τη μεριά του ΙΚΑ έχει γίνει μια πολύ καλή προετοιμασία, αλλά δεν έχουν εκδοθεί ακόμη οι απαραίτητες εγκύκλιοι. Δημιουργήσαμε έτσι ένα βιώσιμο πρόγραμμα, το «Βοήθεια στο Σπίτι», εξασφαλίσαμε τους πόρους, αλλά το πρόγραμμα αργεί να υλοποιηθεί. Επιπλέον, σας θέτω ευθέως το ερώτημα εάν με τη νέα μορφή που θα λάβει το πρόγραμμα εξασφαλίζεται η απασχόληση όλων των εργαζομένων, που είναι περίπου 3.600, οι συμβάσεις των οποίων λήγουν στις 30-9. Διασφαλίζονται λοιπόν αυτές οι θέσεις εργασίας;

Επιπλέον αν θα εξασφαλισθεί η συγχρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ θα χρειαστούν και άλλοι 2.000 εργαζόμενοι, εφόσον θα προστεθούν και άλλοι 20.000-30.000 ωφελούμενοι. Έχουν γίνει οι αναγκαίες ενέργειες από την πλευρά σας ώστε να δοθεί η δυνατότητα να προσληφθούν αυτοί οι άνθρωποι μέσω του ΑΣΕΠ με διαφανείς διαδικασίες; διότι όπως γνωρίζετε η αξιολόγηση δεν γίνεται από τη μέρα στην άλλη.

Κύριε Υπουργέ, ειδικά σήμερα πρέπει να κινούμαστε με ιδιαίτερη σπουδή όταν πρόκειται για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τουλάχιστον με την αντίστοιχη σπουδή που κινείται η Τρόικα για την καταστροφή θέσεων εργασίας. Αναμένω τις απαντήσεις σας».

Επί της ουσίας, ο Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας κ. Νίκος Παναγιωτόπουλος παραδέχτηκε ότι ενώ το ΙΚΑ είναι έτοιμο να υποδεχτεί ως αρμόδιος κοινωνικός φορέας το πρόγραμμα, το Υπουργείο δεν έχει εκδώσει τις απαιτούμενες Υπουργικές Αποφάσεις, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να εισπράξουμε τις Ευρωπαϊκές επιδοτήσεις για το 2011, αλλά και να υφίσταται μια εκκρεμότητα εις βάρος της ομαλής λειτουργίας μιας σημαντικής υπηρεσίας του κράτους πρόνοιας προς ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες.

Ωστόσο, ο Υφυπουργός δήλωσε πως το Υπουργείο Εσωτερικών που συμμετέχει στο πρόγραμμα με 40 εκατ. ευρώ ζητά την παράταση του προγράμματος τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2012 και ίσως και για το πρώτο τρίμηνο του 2013, ώστε να υπάρξει μια ομαλή μεταβατική περίοδος στη νέα λειτουργία του προγράμματος. Σε κάθε περίπτωση ο Υφυπουργός δήλωσε ότι όταν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες από την πλευρά του Υπουργείου, θα δοθεί προτεραιότητα στους παρόχους των Δήμων, αλλά και σε μια νέα μορφή παρόχου, τις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Ο Υφυπουργός επίσης δήλωσε ότι έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση, την οποία όμως το ελληνικό δημόσιο, προς το παρόν, δεν μπορεί να εκμεταλλευτεί. Η αξιοποίηση των εν λόγω κονδυλίων θα είχε ως αποτέλεσμα την περαιτέρω πρόσληψη 1600 εργαζομένων και την αύξηση του αριθμού των δικαιούχων κατά 20 με 30 χιλιάδες.

Εν κατακλείδι, από τη συζήτηση διαφάνηκε πως το Υπουργείο είναι εντελώς ανέτοιμο να υποστηρίξει την ομαλή λειτουργία του προγράμματος και μάλιστα υπολείπεται ακόμα και σε σχέση με τους υπηρεσιακούς παράγοντες του ΙΚΑ που έχουν διεκπεραιώσει όλες τις σχετικές εκκρεμότητες για την υποδοχή του προγράμματος.