Γιάννης Ανδρίτσος: Απολογισμός Πεπραγμένων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας έτους 2016

"Διαπιστώνουμε ότι η Διοίκηση έχει χάσει την επαφή με την καθημερινότητα των πολιτών"

Απολογισμός Πεπραγμένων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας έτους 2016. Ειδικός Αγορητής Γιάννης Ανδρίτσος.

Στην συνεδρίαση του Π.Σ. στις 6/2/2016 για την ψήφιση του Απολογισμού πεπραγμένων οικονομικού έτους 2016 ο ειδικός αγορητής Γιάννης Ανδρίτσος υπογράμμισε ότι:

Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κύριε Περιφερειάρχη

Σήμερα πραγματοποιούμε τον απολογισμό του 2016. Πριν μπούμε στα επιμέρους όμως θα πρέπει να αναλογιστούμε αν αυτός είναι απολογισμός τύποις ή ουσία, αν θα μείνουμε στους αριθμούς ή θα εξετάσουμε και την ουσία του έργου και της προσφοράς της Περιφέρειας στους πολίτες. Θεωρούμε ότι ο απολογισμός αυτός θα πρέπει να είναι μία σύγκριση ανάμεσα στους στόχους και τα επιτεύγματα και να μην είμαστε προσηλωμένοι μόνο σε νούμερα.

Η οικονομική κρίση δυστυχώς συνεχίζει να μαστίζει τη χώρα μας και η Περιφέρεια φυσικά δεν είναι έξω από αυτό. Πώς αντέδρασε όμως απέναντι σε αυτή την πρόκληση; Υπήρξε ευρηματική και παραγωγική ώστε να απορροφήσει όσο το δυνατόν περισσότερα ευρωπαϊκά κονδύλια και να προσφέρει όσο το δυνατόν περισσότερα έργα προς τους πολίτες;

Επί των επιμέρους ζητημάτων πρώτη στη λίστα μας έρχεται η ανάπτυξη, ανάδειξη και αναβάθμιση του τουριστικού μας προϊόντος. Πώς αναδείχθηκε αυτό το προϊόν μέσα στο 2016; Ποια είναι τα έργα που έγιναν και τα κονδύλια που δαπανήθηκαν για την προώθησή του; Η Κεντρική Μακεδονία θα πρέπει να αποτελεί πόλο έλξης όλες τις εποχές του χρόνου και όχι μόνο το καλοκαίρι. Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να απολαύσει επιλογές εκπαιδευτικού χαρακτήρα με τα αρχαιολογικά μας μουσεία και εκθέματα (Πέλλα, Βεργίνα, Αμφίπολη, Δίον), αθλητικού χαρακτήρα με τα χιονοδρομικά μας κέντρα (Καϊμάκτσαλαν, Σέλι, 3-5 Πηγάδια), αναψυχής με τα λουτρά και τις ιαματικές πηγές (Πόζαρ, Σέρρες), λαογραφίας και αγροτουρισμού. Θεωρώ ότι τόσο ο σχεδιασμός όσο και ο προϋπολογισμός που αφορά τον τουρισμό δεν είναι σήμερα ενιαίος αλλά εικονικός, καθώς άλλα ποσά εισφέρονται από το ΠΤΑ, άλλα από τον προϋπολογισμό της Περιφέρειας και άλλα από άλλους οργανισμούς. Η άποψή μου είναι ότι και ο σχεδιασμός και ο προϋπολογισμός που αφορά την τουριστική προβολή της Κεντρικής Μακεδονίας θα πρέπει να είναι ενιαίος και αναλογικά κατανεμημένος σε κάθε περιφερειακή και θεματική ενότητα.

Άμεσα συναρτώμενο με το ζήτημα της πρόσβασης των τουριστών στους προορισμούς τους αποτελεί το επόμενο θέμα, που αφορά την καθημερινή διαβίωση των ίδιων των συμπολιτών μας, το οδικό δίκτυο, και η άθλια κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτό, ένα πρόβλημα άμεσο αλλά όχι και δυσεπίλυτο. Ενδεικτικά να σας αναφέρω την παντελή έλλειψη φωτισμού στη σύνδεση της ΠΕ Πέλλας με την ΠΕ Θεσσαλονίκης, την αλλοίωση του οδοστρώματος εντός της πόλης της Χαλκηδόνας σε τέτοιο βαθμό που οδηγεί στην απώλεια του ελέγχου του οχήματος, την φθορά που έχει επέλθει και την εξαιρετικά κακή κατάσταση του τμήματος Σίνδος – Χαλκηδόνα, επιπρόσθετα να αναφέρω την έλλειψη διαγραμμίσεων και σηματοδοτών στο επαρχιακό δίκτυο. Παράλληλα, ερωτήματα εγείρει η κατάσταση των παρακάμψεων Χαλκηδόνας και Γιαννιτσών, σε ποιο στάδιο βρίσκονται; Δυστυχώς, είναι μία κατάσταση που διαιωνίζεται και πέραν του ότι θέτει σε κίνδυνο ζωές και περιουσίες, αυτονόητα εμποδίζει και την ανάπτυξη της περιοχής. Ποια είναι η στάση σας απέναντι σε αυτό και ποια είναι τα σχέδια σας; Πώς πιστεύετε ότι θα προσελκύσουμε επενδύσεις και τουρισμό με ένα τέτοιο οδικό δίκτυο; Γιατί να προτιμήσει κάποιος τη δική μας Περιφέρεια υπ’ αυτές τις συνθήκες;

Επόμενο θέμα είναι το έργο της κατασκευής του οδικού τμήματος Πατρίδα – Νάουσα Ν. Ημαθίας, το οποίο ήταν ενταγμένο στο ΕΣΠΑ, με προϋπολογισμό μελέτης 31.500.000,00 €. Έπειτα από συνεχείς παρατάσεις, και ενώ θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί μέχρι την 31-12-2015, το έργο αυτό ολοκληρώνεται με χρήματα του ΠΔΕ. Πέραν του ότι χάθηκε η χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ δαπανώνται και χρήματα από το ΠΔΕ τα οποία θα μπορούσαν να είχαν χρησιμοποιηθεί για άλλα έργα. Η ζημία δηλαδή είναι διπλή.

Το τέταρτο θέμα αφορά την εκτέλεση και αποπεράτωση των έργων που δρομολογήθηκαν για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών της ΠΚΜ. Όλοι γνωρίζουμε ότι αυτά θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί εντός του 2016, χωρίς όμως να έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Άλλωστε έκτακτα ήταν.

Αναφορικά, με τον τρόπο ανάθεσης των έργων αυτών έχουμε ήδη εκφράσει την αντίθεσή μας και έχουμε καταθέσει τις απόψεις μας. Έπρεπε εξ αρχής να έχει γίνει η διαδικασία με ανοιχτή δημοπρασία και να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος. Ίσως να μην ήταν ανολοκλήρωτα τα έργα σήμερα. Κάποιες φορές δεν είναι κακό να ακούτε και την αντιπολίτευση. Σκοπός μας δεν είναι να σας στηλιτεύουμε αλλά να προσφέρουμε ωφέλεια στους συμπολίτες μας όποιος και αν είναι απέναντί μας. Αναλογιστείτε και παραθέστε και στους πολίτες πόσα από αυτά τα έργα δεν έχουν καν δημοπρατηθεί, πόσα δεν ξεκίνησαν καν και πόσα δεν ολοκληρώθηκαν ούτε μέσα στο 2016, πώς θα χρηματοδοτηθούν, από ποιους πόρους και τι θα στερήσετε με αυτόν τον τρόπο από τους πολίτες. Αναλογιστείτε πόσο διαφορετικά θα είχε αντιμετωπιστεί και πώς θα είχε απορροφηθεί αυτό το τεράστιο κονδύλιο των 10.000.000 ευρώ αν υπήρχε ο σχεδιασμός που διαρκώς σας ζητούμε. Αναλογιστείτε πόσα θα ήταν ήδη τα οφέλη προς τους συμπολίτες μας, ενώ σήμερα αφαιρούνται χρήματα από άλλους πόρους για να υλοποιήσουμε έργα που ήταν προγραμματισμένα να υλοποιηθούν με το κονδύλιο των εκτάκτων αναγκών (10.000.000 ευρώ).

Το πέμπτο θέμα αφορά τα πάγια χορηγήματα καθαριότητας. Η θέση μας είναι για άλλη μία φορά ότι θα πρέπει να εξαλειφθεί επιτέλους η λύση των δαπανηρών απευθείας αναθέσεων, καθώς με κεντρικό στρατηγικό σχεδιασμό μπορείτε να δημιουργήσετε ένα ενιαίο κονδύλιο και να διενεργήσετε έναν ενιαίο διαγωνισμό, εξοικονομώντας χρήματα και διασφαλίζοντας διαφάνεια.

Το έκτο θέμα σχετίζεται με την σύνταξη και δημοσίευση του Οργανισμού Λειτουργίας της ΠΚΜ. Δυστυχώς παρατηρούμε ότι ανάμεσα στην υπογραφή της πράξης (30-12-2016) και τη δημοσίευση του σχετικού ΦΕΚ (05-01-2017) μεσολαβούν εργάσιμες ημέρες, κατά τις οποίες αφενός οι υπηρεσίες λειτουργούσαν εν αγνοία της ύπαρξης του νέου κανονισμού αφετέρου λόγω αυτού του κενού, οι πράξεις που εξεδόθησαν από τις υπηρεσίας να πάσχουν και να μπορούν να προσβληθούν. Πώς θα αντιμετωπίσετε αυτό το ζήτημα;

Το έβδομο θέμα συνδέεται με την κατανομή των εσόδων ΚΑΠ λειτουργικών οικονομικού έτους 2016. Παρακαλούμε όπως ενημερώσετε το σώμα γιατί η ΠΕ Πέλλας δεν πήρε ολοκληρωμένες επιχορηγήσεις του Υπ. Εσωτερικών που αφορούν τους ΚΑΠ Λειτουργικών. Στο ζήτημα αυτό παρακαλούμε όπως μας ενημερώσετε με ποιον τρόπο παρουσιάζονται τα συγκεκριμένα κονδύλια ισοσκελισμένα στους ισολογισμούς. Πώς γίνεται από τα μέσα του 2015 και όλο το 2016 μέχρι σήμερα να ακολουθείται αυτή η διαδικασία της μειωμένης επιχορήγησης χωρίς απόφαση Εκτελεστικής Επιτροπής, Περιφερειάρχη ή Αντιπεριφερειάρχη;

Όσον αφορά το όγδοο θέμα, η λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών στην ΠΕ Θεσσαλονίκης. Η διάταξη του άρθρου 159 παρ. 2 Ν. 3852/2010 αναφέρει αυτολεξεί ότι «Ο περιφερειάρχης μπορεί, κατ’ εξαίρεση, να αποφασίσει για θέματα που ανήκουν στην αρμοδιότητα της οικονομικής επιτροπής όταν δημιουργείται άμεσος κίνδυνος βλάβης των συμφερόντων της περιφέρειας από την αναβολή λήψης απόφασης».

Δυστυχώς, για άλλη μία φορά, η ως άνω διάταξη καταστρατηγήθηκε και εφαρμόστηκε με τόσο διασταλτική ερμηνεία που έχασε το νόημά της. Οι απευθείας αναθέσεις που έλαβαν χώρα μέσα στο 2016 το αποδεικνύουν. Ενώ θα μπορούσαν να έχουν προβλεφθεί οι περισσότερες ανάγκες της Περιφέρειας και θα μπορούσαν να έχουν οργανωθεί καταλλήλως και να ευρίσκονται από πριν σε κατάσταση ετοιμότητας, οι απευθείας αναθέσεις λειτούργησαν και πάλι κατασταλτικά προς την επίλυση των προβλημάτων. Η Περιφέρεια θα μπορούσε να τις έχει αποφύγει και να είναι από πριν έτοιμη για την αντιμετώπιση σχεδόν κάθε ζητήματος αν είχε στρατηγικό σχέδιο και ήταν σωστά οργανωμένη.

Το ένατο θέμα έχει να κάνει με δαπάνες που εγκρίθηκαν από την Οικονομική Επιτροπή της αλλά στο τέλος δεν πληρώθηκαν από τις ΥΔΕ της ΠΚΜ, διότι αμφισβητήθηκε η νομιμότητα και η κανονικότητά τους. Θα θέλαμε να μας ενημερώσετε πόσες, ποιες είναι αυτές και γιατί δεν πληρώθηκαν.

Το δέκατο θέμα αφορά για άλλη μία φορά και για το 2016 παρατάσεις και αναμορφώσεις έργων, που οδηγούν σε πολύ μεταγενέστερη και άκαιρη παράδοσή τους και προφανώς σε πολλαπλάσια από την προβλεφθείσα οικονομική επιβάρυνση της Περιφέρειας.

Σας αναφέρουμε επί παραδείγματι ορισμένα έργα:

1. Οδικός άξονας Θεσσαλονίκης-Κιλκίς Δοϊράνη, τμήμα από Α/Κ Ασσήρου έως Α/Κ Νέας Σάντας.

2. Περιφερειακή οδός Κατερίνης.

3. Περιβαλοντική αποκατάσταση ΧΑΔΑ Δήμου Βόλβης και Δήμου Λαγκαδά.

4. Οδικός άξονας Θεσσαλονίκης - Κιλκίς Δοϊράνη τμήμα Α/Κ Μαυρονερίου – Είσοδος Κιλκίς.

5. Αντιπλημμυρικά έργα της Αλμωπίας προϋπολογισμού 10.800.000 ευρώ από το ΕΣΠΑ. Το έργο έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί έως 31-12-2015 απορροφήθηκαν μόνο 2,5 εκατ. € μέχρι το τέλος του 2015 ενώ από 01-01-2016 το έργο πληρώνεται από το ΠΔΕ και συγκεκριμένα δαπανήθηκαν 2,3 εκατ. € από το ΠΔΕ. Το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη και έχει πάρει παράταση έως το Μάρτιο του 2017. Πόσο διαφορετική θα ήταν η κατάσταση αν είχαν απορροφηθεί από την αρχή τα χρήματα του ΕΣΠΑ και δεν χρησιμοποιούσατε τα χρήματα από το ΠΔΕ (λ.χ υλοποίηση άλλου έργου);

Αναφορικά με το ενδέκατο θέμα, από μία σύγκριση του Πίνακα Κατάρτισης Προγράμματος Επενδυτικών Δαπανών Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (Κ.Α.Π.) έτους 2016 με τα υλοποιηθέντα έργα διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως αντιστοίχιση, και για του λόγου το αληθές παραθέτω το εξής παράδειγμα. Στην περιφερειακή ενότητα Πέλλας συγκεκριμένα είχαν ενταχθεί:

1. Ασφαλτόστρωση δρόμου ΌΡΜΑ-ΚΑΛΥΒΙΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥΛΑ 1.000.000€

2. Βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών τμήματος οδού ΨΗΛΗ ΒΡΥΣΗ- ΑΓΡΑΣ 1.000.000€

3. Αγροτική οδοποιία Π.Ε Πέλλας εντός των ορίων του Δήμου Αλμωπίας 400.000€

4. Ασφαλτόστρωση αγροτικού δρόμου ΑΓΡΟΣΥΚΙΑΣ- ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑΣ 120.000€

5. Κοπή χόρτων εθνικού κι επαρχιακού δικτύου Π.Ε Πέλλας 120.000€

Το ύψος του προϋπολογισμού των επενδυτικών προγραμμάτων (ΚΑΠ), ανήρχετο σε 2.870.000€, αν θα θέλαμε να προχωρήσουμε σε μια σύγκριση των προτεινόμενων έργων που δεν πραγματοποιήθηκαν εντός του 2016, θα διαπιστώναμε, ότι από τα 2.870.000€ δεν υλοποιήθηκαν τα 2.640.000€ (ποσοστό που δεν ισούται ούτε με το 10%).

Στον ίδιο πίνακα, στο πρόγραμμα ιδίων πόρων διαπιστώνουμε την ένταξη του έργου Σύνδεση Νέας Γέφυρας Αγίου Γεωργίου με Ε.Ο.2 (Ριζάρι Έδεσσας), αλλά και το έργο με τίτλο Οριστική Μελέτη Αντιπλημμυρικής Προστασίας Ε.Ο.2 (περιοχή Καπέλλη στη Δ.Κ. Γιαννιτσών), που είχε ενταχθεί στις έκτακτες ανάγκες των 10.000.000€. Το πρώτο από αυτά γιατί δεν παραδίδεται και το δεύτερο γιατί δεν υλοποιείται; Τι κόστος προκαλούν οι διαρκείς παρατάσεις και ποιες οι επιπτώσεις τους στους πολίτες;

Το δωδέκατο θέμα έγκειται στο διαχειριστικό έλεγχο που πραγματοποίησε η εταιρεία “GRANT THORTON ΑΕ ΟΡΚΩΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ” για τις εταιρείες α) Κέντρο Καταπολέμησης Κουνουπιών και Πολιτικής Προστασίας Νομού Σερρών, β) Πέλλα 2000 – Αμιγής Νομαρχιακή Επιχείρηση Ευρωπαϊκής Ανάπτυξης Πέλλας, γ) Κέντρο Πολιτισμού Θεσσαλονίκης ΑΕ, δ) Νομαρχιακή Επιχείρηση Θεσσαλονίκης ΑΕ. Πότε σκοπεύετε να μας γνωστοποιήσετε το πέρας του και τα αποτελέσματά του; Πότε θα δημοσιεύσετε το πόρισμα και τις παρατηρήσεις των ορκωτών ελεγκτών;

Το δέκατο τρίτο θέμα περιστρέφεται γύρω από την μη ουσιαστική αξιοποίηση της αγροδιατροφικής σύμπραξης που οι ίδιοι δομήσατε. Αποτελεί σωστή κίνηση η παραπάνω συμφωνία, ωστόσο μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει ουσιαστικά αποτελέσματα αυτής (προβολή αγροτικών προϊόντων). Επιπρόσθετα, θεωρώ αναγκαιότητα να τονισθεί το ανεκμετάλλευτο των γεωθερμικών πεδίων στις ενότητες της Πέλλας και των Σερρών, γεγονός που πλήττει την ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα.

Τέλος, θα ήθελα να σταθώ στην ουσία των προβλέψεων που κάνατε με τον προϋπολογισμό του 2016. Σας καλώ να απαντήσετε στους συμπολίτες μας αν αυτός ανταποκρίθηκε καθόλου στις ανάγκες της Περιφέρειας ή ήταν απλώς συμπλήρωση αριθμών.

Οι παρατηρήσεις μας επί του απολογισμού θεωρούμε ότι είναι κρίσιμες και ουσιώδεις, καθώς σας επαναλαμβάνουμε ότι σκοπός μας είναι η ωφέλεια προς τους συμπολίτες μας, ανεξαρτήτως ποιος είναι απέναντί μας. Αν κρίνουμε ότι κάτι είναι εσφαλμένο εμείς οφείλουμε να σας ζητήσουμε να το διορθώσετε. Και εσείς και εμείς εκλεχθήκαμε για να υπηρετήσουμε τους πολίτες και μόνον. Καθένας από τη δική του θέση και με τη δική του θεσμική εξουσία και αρμοδιότητα. Δυστυχώς όμως, διαπιστώνουμε ότι η Διοίκηση έχει χάσει την επαφή με την καθημερινότητα των πολιτών. Εμείς θα συνεχίσουμε να σας επαναφέρουμε σε αυτήν, να ελέγχουμε αλλά και να κρίνουμε όποια κακώς κείμενα διαπιστώνουμε στην άσκηση της παρούσας Διοίκησης.

Θεωρούμε ότι αν ακολουθήσετε τα μισά από όσα σας επισημαίνουμε συνεχώς, μόνοι κερδισμένοι θα είναι οι πολίτες και η Περιφέρεια, ούτε εμείς για εμάς ούτε εσείς για εσάς.