Γιατί η Κριμαία είναι τόσο σημαντική για τη Ρωσία

Η Κριμαία μεταβιβάσθηκε στην ουκρανική κυριαρχία το 1954 από τον τότε ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Νικίτα Χρουστσόφ.

Αποτελεί πλέον το κέντρο της αντιπολίτευσης στην νέα ουκρανική ηγεσία της μετα-Γιανουκόβιτς εποχής και οι αποσχιστικές τάσεις αρχίζουν να κερδίζουν και πάλι έδαφος, όπως και κατά το παρελθόν.

Δεκάδες χιλιάδες Τάταροι της Κριμαίας θύματα μαζικού εκτοπισμού προς την σοβιετική Κεντρική Ασία από το καθεστώς του Στάλιν το 1944, επέστρεψαν μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 και διατύπωσαν διεκδικήσεις για την επιστροφή των εδαφών τους που κατασχέθηκαν μετά τον εκτοπισμό τους.

Σύμφωνα με τη ρωσική οικονομική εφημερίδα "Κομερσάντ", η Μόσχα αναθέρμανε με επείγουσες διαδικασίες μια σειρά από επενδυτικά σχέδια στην Κριμαία, εκ των οποίων τα δύο σημαντικότερα είναι η ανακατασκευή της περιφερειακής οδού Χερσόνησος - Τζάνκοϊ - Θεοδόσια - Κερτς και η γεφύρωση των Στενών του Κερτς, που θα επιτρέπει στη χερσόνησο απευθείας σύνδεση με τη Ρωσία και ειδικότερα με τη χερσόνησο του Ταμάν.

Κατά τις εκτιμήσεις το πακέτο των επενδυτικών σχεδίων, στα οποία κλήθηκαν από το Ρωσικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο να συμμετάσχουν Ρώσοι επιχειρηματίες, θα φθάσει το ύψος των 5 δισ. δολαρίων.

Αποτελεί τμήμα της Ουκρανίας

Η Κριμαία έγινε τμήμα της Ουκρανίας μόλις το 1954, όταν ο σοβιετικός ηγέτης Νικίτα Χρουστσόφ παραχώρησε τη χερσόνησο στη χώρα από την οποία καταγόταν. Αυτό είχε ελάχιστη σημασία μέχρι την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, οπότε η Κριμαία κατέληξε τμήμα μιας ανεξάρτητης Ουκρανίας.

Παρόλα αυτά, το 60% των πολιτών της δηλώνουν Ρώσοι.

Ο Στόλος της Μαύρης Θάλασσας

Στη νότια ακτή της Κριμαίας βρίσκεται η πόλη της Σεβαστούπολης, έδρα του Ρωσικού Στόλου στη Μαύρη Θάλασσα με προσωπικό χιλιάδων ατόμων. Η Ρωσία, η οποία κράτησε το μισό του σοβιετικού στόλου στην περιοχή, θορυβήθηκε το 2009 όταν ο φιλοδυτικός πρόεδρος της Ουκρανίας Βίκτορ Γιουσένκο προειδοποίησε τη Μόσχα ότι θα έπρεπε να είχε εγκαταλείψει τη βάση της Κριμαίας μέχρι το 2017.

Λίγο μετά την εκλογή του το 2010, ο νέος, φιλορώσος πρόεδρος της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς υποσχέθηκε να παρατείνει την παραχώρηση της βάσης στη Ρωσία έως το 2042.

Τώρα, η Μόσχα ανησυχεί ότι η νέα φιλοδυτική κυβέρνηση της Ουκρανίας θα κάνει έξωση στο στόλο.

Οι Τάταροι

Η κατάρρευση της ΕΣΣΔ το 1991 άνοιξε το δρόμο για την επιστροφή των Τατάρων της Κριμαίας, το γηγενή πληθυσμό της Κριμαίας μέχρι που η χερσόνησος πέρασε στην κατοχή της Ρωσίας στα χρόνια της Αικατερίνης της Μεγάλης τον 19ο αιώνα. Εκδιώχθηκαν μαζικά το 1944 από τον Στάλιν.

Οι Τάταροι της Κριμαίας, οι οποίοι αντιστοιχούν σήμερα στο 12% του πληθυσμού, τάχθηκαν στο πλευρό των διαδηλωτών που εκδίωξαν τελικά τον φιλορώσο Γιανούκοβιτς από την εξουσία.

Ο πόλεμος της Κριμαίας

Το 1856, μια συμμαχία που περιλάμβανε τη Βρετανία, τη Γαλλία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία νίκησε τη Ρωσία στον τριετή Πόλεμο της Κριμαίας. Εκεί εργάστηκε η βρετανίδα νοσοκόμα Φλόρενς Νάιτινγκεϊλ, η οποία θεωρείται μητέρα της σύγχρονης νοσηλευτικής.

Στοιχεία για την περιοχή:

Απόσχιση και ενσωμάτωση στη Ρωσία

Υπενθυμίζεται ότι οι κάτοικοι της Κριμαίας καλούνται να αποφασίσουν αν θέλουν να παραμείνουν στην Ουκρανία ή να περάσουν σε ρωσική κηδεμονία, με δημοψήφισμα που θα διεξαχθεί στις 25 Μαϊου, την ίδια μέρα που θα γίνουν οι προεδρικές εκλογές. Πλέον, το δημοψήφισμα αναμένεται να επισπευσθεί.

Οι μισοί από τα 2 εκατ. κατοίκων της Κριμαίας είναι Ρώσοι, και όλοι μιλάνε ρωσικά. Ο ρωσικός στόλος στην Σεβαστούπολη απασχολεί 25.000 ανθρώπους και έχει συντριπτική τοπική υποστήριξη. Και σε αντίθεση με μεγάλο μέρος της υπόλοιπης Ουκρανίας, όπου εξεγερμένοι γκρέμισαν τα σύμβολα του σοβιετικού παρελθόντος, το γιγάντιο άγαλμα του Λένιν εξακολουθεί να ατενίζει ήρεμα τον Εύξεινο Πόντο.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία των Ρώσων θεωρούν ακόμη την Κριμαία, η οποία ενσωματώθηκε στη Ρωσία το 1783, ως ρωσικό έδαφος. Εκεί ναυλουχεί ο ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας από την εποχή του πρίγκηπα Ποτέμκιν, και στον νου των Ρώσων είναι συνώνυμη με το εθνικό μεγαλείο - το αυτοκρατορικό και το σοβιετικό.

Αλλά δεν είναι όλοι οι κάτοικοι φιλορώσοι, όπως έδειξαν και οι συγκρούσεις μεταξύ αντιπάλων ομάδων διαδηλωτών. Η περιοχή είναι μωσαϊκό διαφόρων εθνοτικών ομάδων, και οι Τάταροι, τουρκόφωνοι μουσουλμάνοι που έχουν επιστρέψει μετά τις απελάσεις των προγόνων τους στην Κεντρική Ασία και τα Ουράλια από τον Στάλιν, μισούν την ιδέα της ενσωμάτωσης στη Ρωσία.

"Το 1783 πέσαμε στα χέρια της ρωσικής αυτοκρατορίας και από τότε άρχισαν όλα μας τα βάσανα. Οι Ρώσοι της Κριμαίας μπορούν να ζητήσουν βοήθεια από τον Πούτιν. Εμείς παραμένουμε στην Ουκρανία", είπε ο ηγέτης των Τατάρων της Κριμαίας Ρεφάτ Τσουμπάροφ, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters.

Τόνισε ότι υπάρχουν συντονισμένες κινήσεις από τον ρωσικό πληθυσμό για την κλιμάκωση της έντασης. «Αυτό είναι το σχέδιό τους: υποδαύλισαν τις φωτιές στη Σεβαστούπολη, τώρα θέλουν να τυλιχθεί στις φλόγες η Συμφερόπολη, για να καεί όλη η Κριμαία. Ελπίζω να κάνω λάθος, αλλά η Ρωσία μπορεί να αποφασίσει να αναπτύξει τις δυνάμεις της στην Κριμαία», είπε ο Τσουμπάροφ.

Ο λαός της Κριμαίας έχει δει πολλές συγκρούσεις, και πολέμους. Εισβολείς ήταν από καταβολής της ιστορίας της Σκύθες, Έλληνες, Γότθοι, Ούνοι, Βούλγαροι, Καζάκοι, Τούρκοι και Μογγόλοι. Και ήταν μέρος της ρωμαϊκής και της βυζαντινής αυτοκρατορίας, προτού την κατακτήσει η τσαρική Ρωσία.

Άγριες μάχες έγιναν στην Κριμαία στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν βρέθηκε υπό ναζιστική κατοχή, και κατά την διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου, όταν η Ρωσία ηττήθηκε από την συμμαχία Γάλλων, Βρετανών, οθωμανικής αυτοκρατορίας, και Σαρδηνίας.

"Έχουμε συνηθίσει να πολεμάνε για να μας κατακτήσουν. Είχαμε τους Τούρκους, τους Βρετανούς, τους Γερμανούς, και τώρα αυτό", είπε ο Ιγκόρ, ένας 26χρονος από την Συμφερόπολη.

Και τέλος, ένας χάρτης για τον "πόλεμο του φυσικού αερίου":

(Με πληροφορίες από: Associated Press, "Το Βήμα")
news247.gr